GÖÇMEN OLMA IŞARETI

Göçmen olma işareti

Yabancı işgücü, misafir işçiler, yabancılar veya göçmenler – Tiroler Tageszeitung gazetesinde bir istatistik, zamanla kelimelerin nasıl değiştiğini gösteriyor. Lakin genelde yabancı ülkelerden gelen insan özellikleri ve negatif özelliklerin yüklenmesi önceki gibi halen kalmıştır: „Yabancı“ diye adlandırılan insanlar daha çok uzaktan hayran kaldıklarımızdır ve ilginç diye baktığımız insanlardır. Ancak tembel, entegrasyonu istemeyen, geri kalmış veya şiddet eğilimine hazır olarak da görülür. Ama bu beklentiler gerçeğe uyuyor mudur?

Ve tipik ve yüzeysel özellikler onlar hakkında yoğun biçimde düşünülmektedir: Tiroler Tageszeitung gazete kupüründeki erkeğin ve kadının resmini görüyor musunuz? „Yabancılar“ diye adlandırılanlar böyle görülmektedir – bıyıklı ve başörtülü – yoksa öyle değil mi? Yabancılar genel olarak bir anonim kitle olarak bu şekilde tanıtılmaktadır, yaşam tarzı, davranışları, din veya dış görünümlerine ilişkin – hepsi eşit haldedir. Şahıs bir birey olarak nadir durumlarda göz ününde bulundurulur. „ Yerliler“ de mi daima eşittir?

Gerçekten nereden geldiğiniz size de bir kere sorulmuş muydu? Dış görünüme, dil ile ilgili veya adlarla ilgili özelliklere mutlak biçimde bağlantı kurulamadığında, şaşırtıcı bir etki meydana getiriyor. Başka olma damgası, özellikle ailesinin geçmişinde göçmenlere bağlantı kurulanlara vurulmaktadır. Hatta üçüncü ve dördüncü neslin çocukları çoğu durumlarda birer yabancı ve entegrasyona ihtiyacı olanlar olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla „Arka planda göçmen kökenli insanlar“ etiketi „ Ön planda göçmen kökenli insanlar“ oldukları vurgulanmaya başlıyor. İnsanın kendini nasıl gördüğü bu bağlamda ikinci derecede öneme haiz kalıyor.

Lakin göç durumu aile biyografilerinin çoğunda bulunmuyor, kural değildir. Sizin ailenizdeki durum nedir?

Kavramlar algıya şekil verir, tıpkı Tiroler Tageszeitung gazetisinin makalelerinin analizinde ortaya konduğu gibi: Nasyonal sosyalist kontekstte negatif değer yüklenen „yabancı işçi“ kavramı 1945/46 döneminde ve daha sonra tekrar 1960 yılından sonra 70’lerin başında kullanılmış, daha sonra kullanımı münferid hal almıştır. 1945 yılından sonra nötr kavram olan „yabancı“ alalade bir kavram halini almış, 1980’li yılların sonundan itibaren ise tekrar güçlenmiştir. „Misafir işçi“ kavramı 1960’lı yıllardan sonra 1990’lı yılların başına kadar aynı şekilde merkezi bir ifadeye sahip olup, sıklıkla kullanılmıştır.„Yabancılar“ kavramının yanında göçmen kökenli insanlar, kavramı“ 1990'lı yılların ortalarından sonra dile girmiştir.

Genellikle göçmenlere tipik dışa dönük özellikler atfedilir, tıpkı Tirol’un günlük gazetesi Tiroler Tageszeitung’da yayınlanan başörtülü kadın ve bıyıklı erkek resminde görüldügü gibi.

Tiroler Tageszeitung, 1981

Yabancı işgücü

Bu kavram Nasyonal Sosyalizmde yabancı işçilerin zorla çalıştırıldıkları bir dönemde kullanılıyordu. Avusturya’da bu kavram 1945 yılından sonra da 1970’li yıllara kadar halen yoğun biçimde kullanılıyordu.

Misafir işçiler

1960’lı ve 1970’li yıllarda işçi olarak gelmeleri istenen yabancı işçilere misafir işçiler kavramı kullanılıyordu. Bu kavram hakiki durumu olduğundan daha güzel gösteriyordu: Taşınıp buraya gelenlere hiçbir zaman „Misafir“ olarak davranılmamıştı. Bu kavram 1990’lı yıllarda önemliliğini kaybetti.

Yabancı uyruklu

Kabul edildikleri veya seyahat ederek gittikleri ülkenin vatandaşlığına sahip olmayan insanlar için en tarafsız olarak algılanan bir kavram mahiyetinde “yabancı” kelimesi kullanılmaktadır. Bu kavramın genişliği sorun yaratabilir: Yabancı kelimesi hem turistler hem de göç ederek gelenler, üçüncü devletler mensubu olanlar ve AB-Halkı mensupları için ve mülteciler ve işçi sıfatında göçmenler için kullanılıyor.

Yabancı

Avusturya Hukuku gereğince Avusturya vatandaşlığına sahip olmayan insanlar yabancıdır. Bu kelime güncel ortamda kullanılan dilde „tanınmayan“, „alışık olmayan“ veya hatta „korkutucu“ olarak çağrıştırılır. Dolayısıyla bu kelimeye olumsuz bir şey bağlıdır.

Göç/Göçmen

Kavramlar her türlü hareketliliğe imkân tanıyor. Örneğin yurt dışında çalışılması için doğrudan hedef alarak istihdam etme, gönüllü göç, kaçış ve yurt içinde de göç (bir ülke içinde) veya devlet sınırlarını aşarak uluslararası göç buna dahildir.

Kültürler arası göç

Kültürler arası göçmenler birden fazla dünyada yaşamaktadır. Onların hareketleri ve yaşam tarzları genel olarak geldikleri ülkeyi ve onları kabul eden toplumu içine almaktadır ve karmaşık ailevi, ekonomik, sosyal, kurumsal, dini ve siyasi şebeke bağlantıları üzerinden meydana gelerek sabitlenen bir sosyal alana aktarır. Kültürler arası göçmenler değişken ve çok yönlü mensubiyetlere sahiptir.

Uluslararası göç

Bir insanın, uyruğuna sahip olduğu bir ulus devletten gönüllü olarak (geçici veya sürekli) başka bir devlete taşınmasını Birleşmiş Milletler Teşkilatı uluslararası göç olarak tanımlıyor. Bu tanımlama sebebiyle mülteciler, sürgün edilenler veya evlerini terk etmeye zorlanmış olan başka insanlara uluslararası göçmen denilemez. Uluslararası göçmenlerin haklarıyla, mülteci sıfatına sahip olanların veya vatandaşlığa alınmasından sonra elde edilen hakları eşit konumda değildir.

Göçmen kökenli olan veya göçmenlik tarihi olan insanlar

Federal Almanya İstatistik Dairesinden farklı olarak – Avusturya İstatistik dairesine ait sicil kayıtları, hem annesinin hem de babasının yurt dışında doğmuş olanların soyundan gelen insanları „Göçmen kökenli insanlar“ olarak tanımlar. Birçok nesli aşan sürelerin mevcut olduğunda, sadece istatistiksel araştırmalarda insanların kökeninin tarihsel çerçevesini de tespit etmenin anlamlı olup olmayacağı bir soru işareti altında kalmamaktadır. Vatandaşlığa alınmak sadece bir adım değilse ve aynı anda entegrasyonun bir son noktasıysa, bununla birlikte göçmen kökenliğiyle ilgili incelemeler aslında uygulamadan çıkarılmalıdır.